De korte vijf #1

Columns

Venijnig, grof en belezen

Witteman is geen favoriete columnist van mij, vanwege haar venijnige toon en soms brute opvattingen. Een boek óver boeken lees ik echter altijd en dus kwam er voor het eerst een Witteman het huis binnen. Van de eerste column kreeg ik meteen een wedgie, wat een arrogante, ongeïnteresseerde, onvriendelijke stem. Maar toen gebeurde wat ik niet had verwacht. Ik las door en na tientallen columns wende ik aan haar toon. Ik begon het grappig te vinden, ik begon leestips te noteren, ik begon vooral haar ongelooflijke recht voor de raap-stelling te waarderen. Sterker, misschien begon ik die wel een beetje te zien als een mogelijk voorbeeld. Wat als je nou gewoon zo al je onzin kunt droppen, volledig schijt hebbend aan wat een ander vindt. Wat een vrijheid.

Witteman komt heel belezen, gestudeerd en erudiet over, al heb ik soms het idee dat ze er regelmatig voor de leuk een duur woord in gooit, waar een gangbaarder alternatief prima had gestaan. Gaandeweg verdenk ik haar er van hier en daar een snel rondje te googelen om haar onderwerp meer sjeu te geven. Maar ze is ook scherp, creatief, wild in haar zinnen. Ze nodigt de lezer uit een eigen mening te vormen en het maakt haar niet uit of dat hetzelfde is als zij vindt. Het kan haar aan haar reet roesten, klinkt het.

Ben ik het eens met haar? Nee, god nee zeg. Ze gebruikt zonder pardon het n-woord, want aan woke gedoe doet ze niet en ze wenst om de haverklap iemand dood (zelfs zichzelf, als ze zich voorstelt in vreselijke situaties). Ze is grofgebekt, leest meer mannen dan vrouwen, houdt van stoere mannenfeestverhalen vol drugs en drank, hoe ranziger hoe beter. Effectbejag is haar niet vreemd en daar valt ze toch hier en daar mee door de mand.

Het boek is bijna 400 bladzijden dik en met columns van twee bladzijden lang, zijn dat nogal veel ‘stukkies’. Mijn aanvankelijke ergernis over haar toon kwam na een korte fase van bewondering al vlot terug. Ze is zo overdreven anti-feministisch en anti-woke, wat saai. 

Daarnaast zijn haar onderwerpen op den duur niet zo verrassend. Het zijn voornamelijk boeken uit de oude (lees: vooral oude, witte mannen) canon die langskomen, ze herleest vroegere favorieten en die haat ze nu of ze ontdekt dat ze nu prachtige leeservaringen vroeger als jong, dom wicht kennelijk niet voldoende kon appreciëren. Ze vist om de haverklap een willekeurig boek uit een minibieb of straatbibliotheekje (waar ze allemachtig fan van is, want betalen voor een boek, ho maar). En soms vermoed ik dat ze tegen de deadline voor haar column aanhikt en dan maar een Donald Duck-vakantieboek, een stripmagazine, een kookboek uit de vorige eeuw of een stokoud streekromannetje pakt om even door te bladeren en iets inhoudsloos over te roepen. Want uiteindelijk hebben haar columns niet zo veel inhoud, maar wel heel veel geroep.